De VVD is nu echt een nieuwe weg in geslagen, ze willen de PVV-kiezers voor zich winnen. Ogenschijnlijk wil de VVD tegen elke prijs op gelijke voet komen met de PVV. Dichter Roel Weerheijm geeft een stem aan de kiezers die de VVD nu opgeeft.
Wie op de VVD wil stemmen, hetzij als ‘fatsoenlijke’ variant van de PVV, hetzij om de PVV buiten de komende regering te houden, ziet niet dat het middel intussen net zo erg is als de kwaal. De VVD lanceerde een advertentiecampagne die niet alleen uiterlijk veel overeenkomsten vertoont met een campagne van de PVV: het halve gelaat van de fractievoorzitter vult een helft van de pagina, en daarnaast is de politieke reclametekst geplaatst. Het verschil: de PVV gebruikt enkel kretologie, wat de puur op emoties gemasseerde achterban aanspreekt, en de VVD gebruikt omfloerste taal voor wat exact hetzelfde programma blijkt te zijn.
Stroop om de mond
De VVD-tekst begint na een zeer vlakke openingszin ‘Er is iets aan de hand met ons land.’ En met een retorische vraag, die daarna wordt uitgewerkt:
‘Hoe komt het toch dat we als land zo welvarend zijn, maar sommige mensen zich zo armzalig gedragen? Mensen die in toenemende mate de stemming in ons land aan het bepalen zijn. Die bereid zij nom alles waar we als Nederland zo hard voor hebben gewerkt, omver te gooien.’
Deze vraag-met-uitleg is bij uitstek van toepassing op de witte onderklasse die vooral PVV stemt. Nederland hoort in letterlijk alle opzichten tot de tien beste landen ter wereld – een feit waar deze VVD-tekst herhaaldelijk op inspeelt – maar een witte onderklasse voelt zich niet gehoord en begrepen en is dankzij gerichte retoriek van Wilders ongelofelijk aan het muiten geslagen tegen alles wat niet witte onderklasse is: allochtonen, goed geïntegreerde mensen met anders-dan-Nederlandse roots, kunstenaars, musici, academici, politici.
Allerlei beroepsgroepen die vóór de volksrevolte van de jaren zestig in aanzien stonden, worden intussen, juist óók door die witte onderklasse, bespot: docenten, verpleegkundigen, artsen, notarissen, conducteurs, politieagenten, ambulancebroeders. Vanzelfsprekend gezag werd in de jaren zestig door wit Nederland in twijfel getrokken en intussen is iedereen met een vorm van gezag per definitie verdacht. In een rijk, vredig, rustig land is inderdaad bijzonder armzalig gedrag, maar voornamelijk terug te voeren op het gedrag van witte Nederlanders.
De tekst gaat verder met wat stroop-om-de-mond-algemeenheden: ‘Verreweg de meesten van ons zijn van goede wil. De stille meerderheid.’
Die stille meerderheid waar Rutte het nu voor opneemt, ongeveer 80% van de Nederlanders, is niet tegen hulp aan vluchtelingen, heeft geen grote problemen met Turkse-, Marokkaanse- of andere Nederlanders, vindt Wilders een vervelende, soms racistische egoïst, vertrouwt de VVD na de recente affaires rond Van Rey, Teeven, Opstelten en Van der Steur ook niet meer, maar spreekt zich om uiteenlopende redenen niet uit in het openbaar. Díe stille meerderheid is nu plots inzet van Rutte’s tekst.
Die stille meerderheid heeft ‘het beste met ons land voor. We werken hard, helpen elkaar en vinden Nederland best een gaaf land.’ Er moet lang nagedacht zijn over die formulering. Best een gaaf land. Het moest zeker kek, maar niet té vlot klinken. Het woord ‘gaaf’ is mijn persoonlijke vaste vervanging voor het volkomen lege woord ‘leuk’. ‘Gaaf’ is een echt hippiewoord. Wat doet dat woord in de mond van Rutte?
We vervolgen: ‘Maar we maken ons wel grote zorgen over hoe we met elkaar omgaan. Soms lijkt het wel alsof niemand meer normaal doet.’ Hier moeten we gaan opletten. De ooit zo liberale partij VVD heeft het over ‘normaal’ gedrag. Wat is normaal en wie bepaalt dat? En waarom zou een zogenaamd liberale partij ertegen zijn dat je níet aan de een of andere norm voldoet? Het zal zo meteen nog erger worden.
De derde alinea blijft inspelen op het unheimische gevoel dat zo zwaar op Nederland zou drukken, het gevoel waar, na de PVV, nu ook de VVD op wil teren. Man en paard worden nog niet benoemd, maar ‘U herkent het vast wel. Mensen die zich steeds asocialer lijken te gedragen. In het verkeer, in het openbaar vervoer en op straat. Die van mening zijn dat ze altijd maar voorrang hebben. (…) Niet normaal.’
Daar komt weer dat merkwaardige woord ‘normaal’ om de hoek kijken, heel oneigenlijk bij een partij die van zichzelf denkt liberaal te zijn. Maar we moeten het met de VVD eens zijn: het gedrag dat hier is beschreven, is vervelend en gaat vaak tegen de regels in. Dat dit gedrag echter heel, heel erg weinig voorkomt, en dan nog meestal door witte Nederlanders wordt vertoond, blijkt VVD-ers volkomen te ontgaan.
De eenentwintigste eeuw
In de vierde alinea gaat ten slotte het masker af:
‘We voelen een groeiend ongemak wanneer mensen onze vrijheid misbruiken om hier de boel te verstieren, terwijl ze juist naar ons land gekomen zijn voor die vrijheid.’
Dit is de kern van de retorische truc van deze tekst. Drie alinea’s lang wordt ‘de’ Nederlander (die, Prinses Máxima had destijds groot gelijk, niet eens bestaat) wijsgemaakt dat hij in ‘best wel een gaaf land’ woont, waar tot nu toe onbenoemde mensen ‘de boel verstieren’. Hun verhaal heeft vooral betrekking op vervelende witte Nederlanders, maar natuurlijk gaat deze kletspraat puur over niet-witte Nederlanders.
De retorische truc houdt in dat het beschreven probleemgedrag, dat door een brede groep van (nog altijd grotendeels witte) Nederlanders wordt vertoont, in de schoenen van uitsluitend niet-witte Nederlanders wordt geschoven.
Ik vermoed dat ze bij de VVD na enkele decennia nog steeds niet voorbij dat ene enkele, compleet uit zijn verband gerukte grafiekje zijn gekomen, waarin staat dat mensen van anders-dan-Nederlandse etnische afkomst oververtegenwoordigd zijn bij justitie en politie. Verklaringen en oplossingen voor dit zogenaamde feit worden door de VVD telkens genegeerd. En nu worden al die mensen uit dat grafiekje ook nog benoemd als mensen die ‘naar ons land gekomen zijn’. Lang leve fact free politics!
Je zal hier maar geboren en getogen zijn uit ouders die hier destijds als gastarbeider uitgenodigd zijn, ouders die hun hele leven hard gewerkt hebben, wie nooit hulp is aangeboden maar die alleen wat moeite hadden met de Nederlandse taal. Je hebt daardoor op je vijfde een grote taalachterstand en kunt daardoor niet meekomen op school, hoewel je niet dom bent. Je haakt langzaam maar zeker af op school, maar ook in het openbare leven, waar witte Nederlanders jou vaak als minderwaardig zien vanwege je taalachterstand. Je zoekt vrienden die zijn zoals jij. Je verveelt je, je gaat rondhangen. Iemand haalt iets balorigs uit, een ander probeert hem te overtreffen. En voor je het weet, eindig je door een enkele impulsieve winkeldiefstal als statistiekje in de holle retorica van Rutte en Wilders. Dat je er daarna alles aan doet om je leven te beteren, dat niemand naar je wil luisteren, dat willen de meeste politici, zeker de rechtse, niet weten.
En ook over buitensporig geweld tegen niet-witte Nederlanders horen we de VVD niet.
Kortom, de VVD doet sinds een tijdje wat de PVV al meer dan tien jaar doet, alleen dan met grammaticaal correcte volzinnen.
De generalisatie (behalve dat het om niet-witte Nederlanders gaat, wordt nergens specifiek gemaakt om wie het wel en niet gaat) gaat verder: het zijn mensen ‘die zich niet willen aanpassen, afgeven op onze gewoontes en onze waarden afwijzen. Die homo’s lastigvallen, vrouwen in korte rokjes uitjouwen of gewone Nederlanders uitmaken voor racisten.’
Let even goed op die laatste formulering: àlle niet-witte Nederlanders maken àlle witte Nederlanders, die ook allemaal ‘gewoon’ (lees: aan de kant van het VVD-gelijk) zijn, voor racist uit. Uiteraard gaat dit over Zwarte Piet, de casus waarin de VVD zichzelf onttroonde als liberale partij – Zijlstra kon de roetvegen niet aan zijn zoontje uitleggen, en de eenentwintigste eeuw is bij de VVD ook in 2017 nog steeds niet begonnen.
Die vierde alinea eindigt met de zin: ‘Doe normaal of ga weg.’ Laat dat even doordringen: de zelfbenoemde liberale partij VVD eist dat de door hen aangesproken groep mensen ‘normaal moet doen’ of ‘weg moet gaan’. Nogmaals: wát ‘normaal’ is, is nog steeds niet duidelijk.
Alles wat hierna komt, is compleet irrelevant. Ja, in de vijfde alinea zegt de tekst:
‘De oplossing is niet om dan maar groepen mensen over één kam te scheren, uit te schelden of hele groepen mensen simpelweg het land uit te zetten. Zo bouwen we toch geen samenleving met elkaar?’
Dat moest er nog eens bij komen, nietwaar VVD, dat je mensen over één kam scheert? Leest de VVD zijn eigen campagneteksten wel eens na? Ze hebben zojuist vier alinea’s niets anders gedaan dan groepen mensen over één kam scheren!
Een unheimisch gevoel?
Ik wil een Nederland waarin een politicus zegt: ‘We leven in een land dat in alle statistieken telkens bij de tien beste landen ter wereld eindigt. Desondanks hebben we hier nog steeds last van racisme en seksisme. Verdienen vrouwen nog steeds minder dan mannen en worden mensen met een anders-dan-Nederlandse achternaam consequent geweigerd bij stages en sollicitaties. Grote bedrijven ontduiken nog steeds voor tientallen miljarden euro’s aan belasting en ‘de vrije markt’ krijgt veel teveel invloed op terreinen waar die niets te zoeken heeft, zoals de zorg. Mensen die dit niet nodig hebben ontvangen nog steeds miljoenen euro’s aan overheidssubsidie voor hun koophuizen. We lopen beschamend ver achterop als het gaat om duurzame energie, bestrijding van milieu- en luchtvervuiling en maatregelen om de menselijke klimaatverandering te bestrijden en we kunnen veel meer doen aan slimme investeringen in de armere werelddelen. We horen tot de tien beste landen ter wereld, dus deze problemen kunnen en zullen wij oplossen. We lossen criminele vergrijpen voortaan op zonder aanzien des persoons, we laten iedereen anoniem solliciteren, we versoberen de hypotheekrenteaftrek, we investeren fors in duurzaam, in milieu en natuur, en in ontwikkelingshulp, we gaan bij de grote bedrijven achter ons rechtmatige belastinggeld aan, we stoppen met de marktwerking waar die niet thuishoort.’
Dat Nederland is duidelijk niet het ‘best wel gave’ Nederland van Mark Rutte.
Ik denk dat VVD en PVV beter weer kunnen fuseren, ze roepen immers exact hetzelfde. Hun nieuwe naam ligt al voor de hand: PVVD, de Partij Voor Volkse Demagogie.
Een unheimisch gevoel? Niet als het over vluchtelingen of (nakomelingen van) gastarbeiders gaat. Zij veroorzaken zelf weinig problemen. Voor de problemen die er wel zijn, die vooral zijn ontstaan door wantrouwen en buitensluiten, hebben diverse linkse partijen veel betere voorstellen. Het unheimische gevoel in Nederland bestaat uit de opgeklopte gebakken lucht die door de PVVD wordt verkocht.
Geef als eerste een reactie