Mahatma Gandhi (left), Mithuben Petit (middle) and Sarojini Naidu (right) during the Salt Satyagraha of 1930, via Wikipedia.org
Mahatma Gandhi (left), Mithuben Petit (middle) and Sarojini Naidu (right) during the Salt Satyagraha of 1930, via Wikipedia.org

Van kunstenares tot feministische vrijheidsstrijder

Religiewetenschapper Amit Sampat beschrijft het inspirerende verhaal van de feministische vrijheidsstrijder, Sarojini Naidu, die beter bekend staat als ‘Nachtegaal van India’.

Hoewel de afgelopen decennia steeds meer aandacht is gekomen voor de invloed van vrouwelijke vrijheidsstrijders ten tijde van oorlog of koloniale overheersing, blijft de rol van vrouwen in de geschiedenisboeken ondergerepresenteerd. Daarnaast wordt de invloed van de vrouwen een passieve rol toegeschreven; ze zouden enkel ondersteunend in de strijd zijn geweest. Toch zijn er genoeg voorbeelden te geven van vrouwen die juist een actieve rol hadden in de strijd tegen politiek onrecht. Een van die vrouwen die een actieve rol had in de strijd voor een onafhankelijk India was Sarojini Naidu (1879-1949). Sarojini wilde de positie van vrouwen in de maatschappij verbeteren middels onderwijs, om zo vrouwen meer te betrekken bij de onafhankelijkheidsstrijd van India. Hierdoor zou Sarojini zonder twijfel getypeerd kunnen worden als een actief feministische vrijheidsstrijder!

In India is Sarojini bekend onder de bijnaam Bharatiya Kokila en Bulbul-e-Hind, oftewel de Nachtegaal van India. Ze werd geboren in een Bengaalse Brahmaanse familie in Hyderabad (hedendaags India). Al op jonge leeftijd werd duidelijk dat Sarojini bijzonder getalenteerd was. Op jonge leeftijd sprak ze al meerdere talen vloeiend (Bengaals, Urdu, Perzisch en Engels) en toen ze 12 jaar was studeerde ze bijvoorbeeld al aan de Universiteit van Madras.

Hoewel Sarojini’s vader, Aghore Nath Chattopadhyay (een wetenschapper, filosoof en onderwijzer) in eerste instantie graag wilde dat zijn dochter een (natuur)wetenschapper zou worden, besloot Sarojini om in de voetsporen van haar moeder te treden. Sarojini’s moeder, Varada Sundari Devi, was een Bengaalse dichter. Sarojini zou net als haar moeder ook als schrijver van gedichten (en toneelstukken) door het leven gaan. Tijdens haar latere huwelijk met Paidipati Govindarajulu Naidu bleef Sarojini actief met het schrijven van gedichten en toneelstukken, daarnaast werd zij ook politiek actief en streed ze voor een onafhankelijk India. Dat Sarojini niet slechts een passieve vrijheidsstrijder was, blijkt wel uit haar 21 maanden lange gevangenisstraf voor haar betrokkenheid en deelname bij Gandhi’s Quit India movement.

Sarojini over onderwijs voor vrouwen

Sarojini maakte zich sterk voor de positie van vrouwen in de Indiase samenleving. Dit zien wij bijvoorbeeld terug in haar speeches rondom de issue van onderwijs voor vrouwen. In december 1906 gaf Sarojini een lezing bij de Indian Social Conference in Calcutta (nu Kolkata) onder de titel “Education of Indian Women”. Sarojini vond het beschamend dat het in haar tijd nog steeds noodzakelijk was om te strijden voor het recht en de noodzaak van onderwijs voor vrouwen. Waar het Indiaas subcontinent voorheen progressief zou zijn geweest als voorbeeld voor de wereld, was Sarojini van mening dat in haar tijd een omgekeerde situatie plaatsvond. In haar speech deed ze daarom een oproep aan de mannen. Het werd volgens haar tijd dat mannen, de vrouwen hun ‘oude rechten’ terug zouden geven (bijvoorbeeld het recht op en de noodzaak van onderwijs zouden benadrukken) en daarmee vrouwen tot gelijken maakt in de samenleving.[1]

Pluralistisch zusterschap in de strijd voor een onafhankelijk India

In Sarojini’s filosofie was iedere Indiër belangrijk in de strijd voor een onafhankelijk India. Typerend was dat zij hiervoor gebruik maakte van termen en concepten die bekend waren bij het publiek waarvoor ze sprak. Dit zien we bijvoorbeeld terug in de speech die Sarojini gaf voor de Hindu Ladies’ Social and Literary Club bij de Chanda Ramji Hindu Girls’ High School in Bombay (nu Mumbai). In eerste instantie riep Sarojini de vrouwen in haar speech op om bewust te worden van hun plaats in de samenleving. Vrouwen moesten verantwoordelijkheden krijgen, bewust worden van hun goddelijkheid en de kracht en het werk van moederschap (motherhood). Ze refereerde in haar speech naar vrouwen uit de religieuze hindoe geschriften, zoals Sita (de Ramayana) en Damyanti (de Mahabharata).[2]

Daarnaast is het opvallend hoe Sarojini in haar speech de vrouwen een actieve positie wilde toekennen in de strijd voor onafhankelijkheid en de vorming van toekomstig India. Het was volgens haar tijd dat alle vrouwen zouden verenigen, ongeacht religie, etniciteit etc. Het was tijd voor een zogeheten ‘pluralistisch zusterschap’:

“Now the time has come to recognise the sisterhood of women of all religions and nations. Women are not so different from one another as man is from another man. Women may form a sisterhood more easily because they are bound to every woman in the world by the common divine quality of motherhood. We must remember that one individual may not do great things alone but by unity in this Club we may do service to all. I see before me women of all kinds, Deccan, Gujarati, Christian and Muhammadan assembled together in this hall indicating the unity of sex, the sisterhood of women.”[3]

Sarojini als inspiratiebron voor actief verzet tegen onderdrukking

Hoewel Sarojini’s inspanningen zich vooral lijken te beperken tot issues waarmee Indiërs (en vooral vrouwen) te maken hadden, kan zij in algemene zin als symbool gezien worden en inspiratiebron dienen voor de strijd tegen onderdrukking. In haar leven streed ze tegen de koloniale overheersing, waarbij Sarojini streed voor meer betrokkenheid van vrouwen in de onafhankelijkheidsstrijd. Daartoe was volgens haar onderwijs van vrouwen essentieel.

De waardering voor Sarojini is in het hedendaagse India terug te zien bij verschillende instituties, met name in het onderwijs, die de naam van Sarojini dragen: Sarojini Naidu College for Women (West Bengal State University), Sarojini Naidu Medical College en de Sarojini Naidu School of Arts and Communication (University of Hyderabad). Tegelijkertijd is het teleurstellend dat Sarojini voor haar inzet tegen onderdrukking niet de hoogste Indiase (civiele) onderscheiding heeft gekregen, de Bharat Ratna. Wellicht dat India een postume uitzondering zou kunnen maken voor Sarojini. Er zijn immers meerdere mensen die deze onderscheiding werden toebedeeld nadat ze de wereld hadden verlaten, zoals Bhimrao Ramji Ambedkar (1891-1956) in 1990 en Maulana Abul Kalam Azad (1888-1958) in 1992. Sarojini zou als Indiaas feministische vrijheidsstrijder op die manier ook weer meer op de voorgrond komen en een bron van inspiratie kunnen vormen voor de jonge generatie op het subcontinent.

 

Noten

[1] Sarojini. Naidu, Speeches and writings of Sarojini Naidu, (Madras: G.A. Natesan & Co, 1919), 11.

[2] Ibid., 59.

[3] Ibid., 60.

Verder Lezen:

  • Gibson, Mary Ellis (2011). Indian Angles: English Verse in Colonial India from Jones to Tagore, Ohio: Ohio University Press (chapter 6, Cosmopolitanism, Nationalism, and Aestheticism in Fin-de-Siècle London: Manmohan Ghose, Sarojini Naidu, and Rabindranath Tagore, 227—267).
  • Reddy, Sheshalatha. “The Cosmopolitan Nationalism of Sarojini Naidu, Nightingale of India.” Victorian Literature and Culture 38, no. 2 (2010): 571-89.

 

Over Amit Sampat 11 Artikelen
Amit Sampat heeft Bestuurskunde en Religiewetenschappen gestudeerd aan de Universiteit Leiden. Als oprichter en voorzitter van stichting House of Wisdom houdt Amit zich bezig met politiek, bestuur, religie en filosofie. Hij heeft een enorme passie voor de thema's interreligieuze dialoog en religieus pacifisme.

Geef als eerste een reactie

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.


*